Harcerstwo w czasie II Wojny Światowej
Siedemdziesiąt dwa lat temu w dniu 27 września 1939 roku, zostały powołane Szare Szeregi.
Powstałe i zorganizowane przez członków Naczelnej Rady Harcerskiej, przy pełnym wsparciu i poparciu Komendy Głównej Armii Krajowej. Pierwszym Przewodniczącym Szarych Szeregów był: ks.Jan Paweł Mauersberger, kanclerz Kurii Polowej Wojska Polskiego. Naczelnikami Szarych Szeregów byli:
-Florian Marciniak, harcmistrz "Jerzy Nowak" od 27 września 1939 r. do 6 maja 1943 r. Najmłodszy harcmistrz Związku Harcerstwa Polskiego.
-Stanisław Broniewski, "Orsza" harcmistrz, podporucznik Armii Krajowej; od 12 maja 1943 r. do 3 października 1944 r.
-Leon Marszałek, "Adam", harcmistrz Związku Harcerstwa Polskiego; od 3 października 1944 r. do 18 stycznia 1945.
Nazwa „Szare Szeregi” ma bardzo ciekawą historię. Wiąże się ona silnie z rejonem Poznania. Wielkopolska od zawsze była najbardziej germanizowana. Tak było w czasach rozbiorów, II Wojny Światowej. Została włączona do rzeszy dekretami Hitlera z 8 i 12 października 1939 roku jako Kraj Warty. Niemcy wysiedlali Polaków z Wielkopolski do obozów pracy, obozów koncentracyjnych i śmierci. Na ich miejsce ściągano Niemców z Litwy, Łotwy, Estonii.
Okupanci nowo przybyłym tłumaczyli, że Polacy dobrowolnie opuścili swoje mieszkania w poszukiwaniu pracy w III Rzeszy. Harcerze z Chorągwi Wielkopolskiej, roznosili ulotki w języku niemieckim z wyjaśnieniem prawdy co się stało z Polakami. Ulotki były podpisywane znakiem graficznym "SS". Z tego znaku harcmistrz Józef Wiza i harcmistrz Roman Łuczywek, utworzyli nazwę "Szare Szeregi" Kryptonim przyjął się w Poznaniu. Do Warszawy te nazwę przywiózł podharcmistrz Witold Marcinkowski.
W tej organizacji istniał podział członków według wieku i wykonywanych czynności, na trzy grupy.
Najmłodsi "Zawiszacy" Nie brali udziału w walce. Na tajnych kompletach uczyli się patriotyzmu, byli przygotowywani do służby. Pełnili służbę W czasie Powstania Warszawskiego, słynna Harcerska Poczta Polowa. Jako listonosze swe obowiązki pełnili na całym obszarze Rzeczpospolitej.
Szkoły Bojowe. Do nich należała młodzież w wieku 16- 18 lat. Młodzież należąca do tej grupy wiekowej brała udział w małym sabotażu Do nich należało informowanie społeczeństwa Warszawy i i całej Polski o sytuacji w mieście i w kraju. Rozwieszali ulotki na ulicach i domach.
Grupy szturmowe, młodzież powyżej 18 roku życia. Była to młodzież pełnoletnia, podporządkowana bezpośrednio Kierownictwu Dywersji Armii Krajowej. Z tej grupy wiekowej powstały słynne powstańcze Bataliony Szturmowe: "Zośka", "Agat", "Pegaz" czy "Parasol" Grupy Szturmowe, wykonały wiele słynnych akcji takich jak zamach na Kutscherę czy Akcja pod Arsenałem. Młodzież ta w wolnych chwilach od zadań bojowych uczęszczała do prowadzonej przez "Szare Szeregi" Szkoły Podchorążych Piechoty "Agrikola".
Bataliony Szarych Szeregów Zośka, Parasol i Wigry zasłynęły w Powstaniu Warszawskim z brawury męstwa, ale i rozwagi.
Szare Szeregi rozwiązano 17 stycznia 1945 r. po zakończeniu działań wojennych na większości terenów Polski.
